Geen mens. Met niemand meer intiem.

Een zwart vrouwtje weggedoken onder haar hoed. Elizabeth bij de uitvaart van prins Philip. Niemand naast haar. Aan het einde van een rijk leven alleen in verdriet. Eenzaam.
Prinses Beatrix, in de rust van Lage Vuursche, kleindochter van de schrijfster van ‘Eenzaam maar niet alleen’ zat op de eerste rij bij de uitvaart van Elisabeth, volgens protocol, maar ze schijnt regelmatig op bezoek te zijn geweest bij de oude vorstin. Eenzaamheid delen.

Wie ouderen bezoekt hoort van eenzaamheid. Generatiegenoten vallen weg door de dood, contacten worden minder door leeftijd of communicatie wordt anders door dementie. Iedereen is druk. Toch zijn of voelen velen zich alleen.

‘Ik kan mijn verhaal met niemand delen. Anderen kennen mijn verleden niet. Mijn zorgen en vragen vertrouw ik niemand toe, hoewel ik dat wel zou willen. Ik zou niet weten aan wie. Met mijn man was ik vertrouwelijk en ook met mijn zus, maar nu is er niemand meer met wie ik intiem mijn innerlijk deel’.

Deze verzuchtingen hoor ik veel. Steeds meer alleen. Al maar meer zorg nodig. Gebrek aan intimiteit. Het einde komt dichterbij. Veel vragen. Geen mens.

Ik lees Johannes 5,5-9. Jezus kiest voor een man die achtendertig jaar ziek is en naar wie geen mens omziet. Hij geneest hem op een sabbat. Vijanden van de Heiland vinden dit een kwestie. Genezen op de sabbat. Zij zien de man in nood over het hoofd. Hij heeft echt niemand.

Jezus is een voorbeeld voor ons en meer dan dat. Hij geneest èn redt. Dit vraagt om navolging. Pastorale zorg aan ouderen gaat in op eenzaamheid en vraagt om mènsen die vertrouwelijk kunnen en willen zijn. Vele senioren missen intimiteit, hunkeren naar een luisterend oor en verlangen naar een hart dat te vertrouwen is. Zie onze roeping.

In Bethesda zegt de zieke, dat hij geen mens meer heeft, elke relatie ontbreekt. Dat is het verhaal van velen in deze tijd. Wij kunnen wegkijken en horende doof zijn.

Jezus ziet en luistert en lost de kwestie op, nota bene op een sabbat. Helaas schiet de sabbat er bij ons in en wij dreigen dol te draaien. Levend vanuit de rust gaan wij weer horen en zien. Die ander heeft ons, u, mij nodig.

oktober 2022

Ds. F. van Roest