Trauma op trauma

Wij beleven aangrijpende dingen. We ervaren het van nabij of vanaf een afstand. Krant. Televisie. Radio. Hartverscheurende beelden. Indrukwekkende verhalen. Signalen. Prikkels. Herhaald en intens. Over oorlog en overstromingen. Over aardbevingen en droogte. Over vluchtelingen en geweld.

Dit doet iets met je. Niemand is zonder emotie. Soms zetten mensen de TV uit. Zij kunnen dat niet meer aan. Gewonde zielen. Oude wonden breken open. Opnieuw worden traumatische ervaringen beleefd. Heel verschillend en diep.

Rampen en oorlogen zijn niet van vandaag, niet van 11 september 2001 (Twin Touwers), van 27 februari 2020 (Corona) of van 24 februari 2022 (Oekraïne). Denk aan de holocaust, de jappenkampen, de ramp van ’53. Bombardementen, angst, honger. Nu opnieuw allerlei beelden en verhalen.

In gesprek met ouderen komen zij los. Weggedrukte ervaringen dringen zich op. Herinneringen komen boven. Opnieuw grijpt het aan. Slapeloze nachten en de beelden van toen spoken door het hoofd.

Of anders. Verdriet greep diep in. Het verlies van een kind net voor of tijdens de geboorte, door een ongeluk of ziekte. Een vader die jong sterft. Beide ouders missen en met stiefouders verder moeten met wie je niet zo goed kunt opschieten. Gescheiden van je zussen en broers. Er was geen keus, zo ging het. Menigeen beleeft nu dingen die hen levenslang al achtervolgen. Huiselijk geweld en incest. Drama’s speelden zich af. Er werd nauwelijks of niet gepraat.

Praten is goed. Luisteren naar die verhalen is een opdracht. Verwerken? Hoe moeilijk is dat. Zoals een amputatie onomkeerbaar is, vormen trauma’s bittere wonden, die nooit lijken te genezen. Littekens blijven uiterst gevoelig. Trauma’s verjaren niet.